Historyczki podsumowały projekt

Siostra Margarita Brzozowska – uczestniczka projektu, przekazała nam swoją krótką relację:

W dniach 20-21 października 2022 roku w Sali papieskiej na Jasnej Górze miało miejsce podsumowanie projektu: „Rola żeńskich zgromadzeń zakonnych w pomocy i ratowaniu ludności żydowskiej na ziemiach polskich podczas II wojny światowej”, realizowanym w Instytucie Pileckiego. Zwieńczeniem projektu było nie tylko krytyczne opracowanie i przygotowanie do druku materiałów źródłowych, ale też dwudniowa konferencja naukowa, pod hasłem: „Kościół katolicki podczas II wojny światowej. Nowe wyzwania dla wspólnot zakonnych i duchowieństwa w obliczu eksterminacji ludności żydowskiej”.  Patronat honorowy nad konferencją przyjął ks. abp Wacław Depo, Metropolita Częstochowski oraz o. Arnold Chrapkowski, Generał Zakonu Paulinów.

Bilansu prac projektowych w imieniu zmarłej we wrześniu br., dr hab. Agaty Mirek (dyrektora Ośrodka Badań nad Geografią Historyczną Kościoła w Polsce oraz przełożonej generalnej Zgromadzenia Córek Maryi Niepokalanej) dokonała dr hab. Joanna Szady, prof. KUL.

Podczas pierwszego dnia konferencji wyniki swoich prac nad ratowaniem ludności żydowskiej przedstawiło dziesięć sióstr zakonnych. W pierwszej sesji były to: s. Marta Komborska, służebniczka starowiejska; s. Margarita Brzozowska, benedyktynka samarytanka; s. Dorota Kostka, albertynka; s. dr Jadwiga Kupczewska, sercanka; s. dr Antonietta Frącek ze Zgromadzenia Rodziny Maryi.  W drugiej sesji: s. Kazimiera Korzeniewska ze Zgromadzenia Sióstr św. Dominika; s. Sylwia Bekus, zmartwychwstanka; s. Wiktoria Szczepańczyk, karmelitanka Dzieciątka Jezus; s. Danuta Kozieł, nazaretanka oraz s. Bożena Górska ze Zgromadzenia Sióstr Najświętszego Imienia Jezus.

W drugim dniu konferencji wzięli udział: m.in. gr hab. Paweł Skibiński, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, czy dr Ewa Rzeczkowska z Instytutu Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie, dr hab. Rafał Łatka z UKSW. Dr Rzeczkowska, opierając się na historiografii, w bardzo sugestywny i ciekawy sposób przedstawiła siostry zakonne jako ofiary represji sowieckich w czasie II wojny światowej. W drugiej sesji tego dnia, odkrywcze i wiarygodne, choć jeszcze niedomknięte badania nad pomocą udzielaną Żydom w czasie II wojny światowej przez duchowieństwo rzymskokatolickie w diecezji lwowskiej, przedstawił ks. Antoni Więch ze Lwowa. Instytut Pileckiego reprezentował dr Mateusz Werner z Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami oraz dr Agnieszka Konik – współrealizator projektu. Szczególnie cennym wydaje się spotkanie świata naukowego z siostrami, które wewnątrz własnych zgromadzeń zagłębiają się w mało znaną, a przebogatą, dokumentację archiwalną.